دالبی ویژن یکی از ویژگی‌هایی است که اخیراً در تبلیغات تلویزیون‌ها زیاد آن را می‌شنویم و به یکی از بزرگ‌ترین نقاط تأکید تولید کننده در معرفی محصولاتشان تبدیل شده است. دالبی ویژن یکی از فرمت‌های پویای HDR است که توسط شرکت دالبی لبز توسعه یافته و در بسیاری از تلویزیون‌ها، پخش‌کننده‌ها، موبایل‌ها و سینماها پشتیبانی می‌شود. این فرمت با ارائه تصاویری با روشنایی، رنگ و کنتراست بالا، تجربه‌ی بینایی شگفت‌انگیزی را برای مخاطبان فراهم می‌کند. در این مقاله قصد داریم که به معرفی و بررسی بیشتر این فرمت و ویژگی‌های آن بپردازیم.
HDR چیست؟
قبل از اینکه به دالبی ویژن بپردازیم، لازم است که مفهوم HDR را بشناسیم. HDR مخفف High Dynamic Range یا دامنه پویای بالاست که یک فناوری جدید برای افزایش کیفیت تصویر به شمار می‌آید. این فناوری به تولیدکنندگان محتوا امکان می‌دهد که تصاویری با روشنایی، رنگ و کنتراست بیشتر از محتوای سنتی تولید کنند. این تصاویر نزدیک‌تر به واقعیت هستند و جزئیات بیشتری را نشان شامل می‌شوند. محتوای HDR معمولاً در سینماهای حرفه‌ای پخش می‌شود اما امروزه به تلویزیون‌ها، موبایل‌ها و تبلت‌ها هم راه یافته است.
فرمت‌های مختلف HDR
HDR یک فرمت ثابت و یکسان نیست بلکه یک اصطلاح کلی برای مجموعه‌ای از فرمت‌های مختلف است که هر کدام ویژگی‌ها و استانداردهای خود را دارند. در حال حاضر پنج فرمت HDR وجود دارد که به دو دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند: فرمت‌های ایستا و فرمت‌های پویا.
فرمت‌های ایستای HDR
فرمت‌های ایستای HDR شامل HDR10 و HLG هستند. این فرمت‌ها اطلاعات HDR را برای کل محتوا یا هر صحنه به طور یکسان تعیین می‌کنند و در طول پخش تغییر نمی‌کنند. این فرمت‌ها ساده‌تر و کم‌حجم‌تر هستند اما کیفیت کم‌تری نسبت به فرمت‌های پویا دارند.
HDR10:
این فرمت پایه‌ای‌ترین و مرسوم‌ترین فرمت HDR است که توسط تمام تلویزیون‌ها و پخش‌کننده‌های HDR پشتیبانی می‌شود. این فرمت اطلاعات HDR را برای کل محتوا تعیین می‌کند و در طول پخش ثابت می‌ماند. این فرمت می‌تواند تصاویری با روشنایی حداکثر 1000 نیت و گستره رنگی 10 بیتی را نمایش دهد.
HLG:
این فرمت توسط BBC و NHK برای پخش محتوای HDR در رسانه‌های زنده توسعه یافته است. این فرمت اطلاعات HDR را برای هر صحنه تعیین می‌کند و با تلویزیون‌های SDR هم سازگار است. این فرمت می‌تواند تصاویری با روشنایی حداکثر 4000 نیت و گستره رنگی 10 بیتی را نمایش دهد.
فرمت‌های پویای HDR
فرمت‌های پویای HDR شامل Dolby Vision، HDR10+ و Advanced HDR هستند. این فرمت‌ها اطلاعات HDR را برای هر صحنه یا حتی هر فریم به طور جداگانه تعیین و در طول پخش تغییر می‌دهند. این فرمت‌ها پیچیده‌تر و حجیم‌تر هستند اما کیفیت بالاتری نسبت به فرمت‌های ایستا دارند.
Dolby Vision:
این فرمت توسط شرکت دالبی لبز توسعه یافته و یکی از پیشرفته‌ترین و محبوب‌ترین فرمت‌های HDR است. این فرمت اطلاعات HDR را برای هر فریم به طور مجزا تعیین می‌کند و با توجه به قابلیت‌های نمایشگر، تصاویر را بهینه‌سازی می‌نماید. این فرمت می‌تواند تصاویری با روشنایی حداکثر 10000 نیت و گستره رنگی 12 بیتی را نمایش دهد.
HDR10+:
این فرمت توسط شرکت سامسونگ و شرکای آن توسعه یافته و یک نسخه‌ی پیشرفته‌تر از HDR10 محسوب می‌شود. این فرمت اطلاعات HDR را برای هر صحنه به طور جداگانه تعیین و با توجه به قابلیت‌های نمایشگر، تصاویر را بهینه‌سازی می‌کند. این فرمت نیز می‌تواند تصاویری با روشنایی حداکثر 4000 نیت و گستره رنگی 10 بیتی را نمایش دهد.
Advanced HDR:
این فرمت توسط شرکت تکنیکالر توسعه یافته و برای پخش محتوای HDR در رسانه‌های زنده طراحی شده است. این فرمت اطلاعات HDR را برای هر صحنه به طور مجزا تعیین می‌کند و با تلویزیون‌های SDR هم سازگار است. این فرمت می‌تواند تصاویری با روشنایی حداکثر 10000 نیت و گستره رنگی 10 بیتی را نمایش دهد.
دالبی ویژن چه مزایایی دارد؟
در میان فرمت‌های HDR، دالبی ویژن یکی از پیشرفته‌ترین و کامل‌ترین فرمت‌ها است که می‌تواند تصاویری با کیفیت بی‌نظیر را ارائه دهد. برخی از مزایای این فرمت عبارتند از:
پویایی بالا:
دالبی ویژن با تعیین اطلاعات HDR برای هر فریم، می‌تواند تصاویری با روشنایی، رنگ و کنتراست بسیار بالا را نمایش دهد. این فرمت می‌تواند جزئیاتی را که در فرمت‌های دیگر قابل دیدن نیستند، به خوبی نشان دهد. برای مثال، در صحنه‌های تاریک، می‌تواند ستاره‌ها، ماه و ابرها را به وضوح نشان دهد. یا در صحنه‌های روشن، می‌تواند اشیا و افراد را با رنگ‌های زنده و واقعی به نمایش درآورد.
بهینه‌سازی هوشمند:
دالبی ویژن با استفاده از یک تکنولوژی به نام Dynamic Metadata، می‌تواند تصاویر را براساس ویژگی‌های نمایشگر، بهینه‌سازی کند. این تکنولوژی با ارسال اطلاعاتی در مورد روشنایی، رنگ و کنتراست هر فریم به نمایشگر، می‌تواند تصاویر را برای هر نمایشگری تغییر داده و سفارشی سازی کند. بنابراین محتوای دالبی ویژن بر روی هر نمایشگری که از این فرمت پشتیبانی کند، بهترین کیفیت ممکن را خواهد داشت.
گستره رنگی بالا:
دالبی ویژن با استفاده از یک فضای رنگی به نام ICtCp، می‌تواند تصاویری با گستره رنگی بسیار بالا نمایش دهد. این فضای رنگی با جداسازی رنگ از روشنایی، می‌تواند رنگ‌هایی را که در فضای رنگی RGB قابل نمایش نیستند، نشان دهد. برای مثال، رنگ‌هایی مانند صورتی، بنفش، زرد و آبی را با شدت و وضوح بیشتری نمایش می‌دهد.
سازگاری بالا:
دالبی ویژن با تلویزیون‌ها، پخش‌کننده‌ها، موبایل‌ها و تبلت‌های مختلف سازگار است و می‌تواند محتوای HDR را بر روی آن‌ها پخش کند. همچنین این فرمت با فرمت‌های دیگر HDR هم سازگار بوده و می‌تواند محتوای HDR10 را به دالبی ویژن تبدیل کند. بنابراین مخاطبان می‌توانند از محتوای HDR با کیفیت بالا بر روی دستگاه‌های مختلف لذت ببرند.
آیا دالبی ویژن واقعاً مهم است؟
همانطور که گفته شد؛ دالبی ویژن یک فرمت پویای HDR است که تصویر را براساس صحنه‌ها و فریم‌ها بهینه‌سازی می‌کند. این فرمت با افزایش کنتراست، رنگ‌های زنده و جزئیات بیشتر، تجربه‌ی بصری فوق‌العاده‌ای را در گیمینگ و تماشای فیلم ارائه می‌دهد. دالبی ویژن همچنین با تنظیم نور پس‌زمینه و تاریکی تصویر، می‌تواند مصرف انرژی تلویزیون را کاهش دهد.
با توجه به ویژگی‌های گفته شده، می توان دریافت که ویژگی دالبی ویژن در حال حاضر یک ویژگی آینده نگرانه است که در سال‌های آینده به یک استاندارد برای نمایشگرها تبدیل خواهد شد. بنابراین با تهیه یک تلویزیون با قابلیت نمایش دالبی ویژن می‌توانید تصاویر را با کیفیت آینده تماشا کنید. بنابراین صرف هزینه جزئی بالاتر برای خرید تلویزیون با قابلیت دالبی ویژن، یک تصمیم هوشمندانه است که ارزش خود را در مرور زمان، بیشتر و بیشتر نشان خواهد داد.